Onlangs werden we benaderd door Yvon Berendsen uit Apeldoorn. Ze was al een tijdje op zoek naar iemand die sieraden kon maken van de door haar vader gemaakte kralen. Niet zomaar iemand, maar iemand die het verhaal van haar vader kon afronden met een bijpassend sieraad.
Triest begin
De ouders van Yvon waren begin 2016 verhuisd en kort na de verhuizing kwam haar moeder te overlijden. In de moeilijke periode die volgde kwam de familie vaker samen om haar vader te ondersteunen. Dan ben je gelukkig dat je vijftien broers en zussen hebt die je door de moeilijke tijd heen slepen.
Eén van de zussen heeft als non haar leven toegewijd aan de Katholieke Kerk. Zij vond dat haar broer afleiding nodig had en stelde voor dat hij meer tijd in de tuin zou doorbrengen. Tussen de hortensia’s waar vader en moeder samen zo dol op waren werd ruimte vrijgemaakt. Hij kreeg zaden van zijn zus en ging aan de slag.
Vergeten groente: Monstransboon
De zaden die hij had gekregen waren van de monstransboon. Een witte bonensoort die net als de snijboon groeit in een peul. Ze hebben een zachte structuur en een tamme kastanje-achtige smaak. De groente zelf kom je praktisch nergens meer tegen. Wie de groente wil proeven zal het zelf moeten telen.
Wanneer de bonen worden geoogst wordt op de boon een tekening zichtbaar op de plek waarmee het in de peul vast zat. Een kernvorm met daaromheen twee vleugels. De vorm heeft verdacht veel weg van een monstrans, een onderdeel van het liturgisch vaatwerk van de Katholieke Kerk. Als je dan bedenkt dat de monstransboon ook wel heilig boontje wordt genoemd, dan kan het niet anders dan dat daar een verhaal aan vast zit.
Hoe komt het heilig boontje aan zijn naam?
Er doen verschillende verhalen de ronde. Het meest bekende verhaal speelt zich af in de 18e eeuw in de buurt van München. Een boer was zijn land aan het ploegen en op een gegeven moment wilde het paard geen stap meer verzetten. Na een tijdje spitte de boer de grond rondom de hoeven van het paard om en vond de monstrans. De boer, zo eerlijk als hij was, bracht de monstrans naar de plaatselijke pastoor. De monstrans was tijdens de Beeldenstorm uit voorzorg begraven en nadien niet meer teruggevonden. Naderhand plantte de boer witte bonen op het stuk grond waar hij de monstrans had gevonden. Tijdens de oogst bleken de bonen een afdruk van de monstrans te bevatten.
Kralen maken van bonen
Toen de bonen rijp waren om geoogst te worden besloot de vader van Yvon de bonen te drogen om er wat moois van te maken. Om ze goed te conserveren had hij ze een aantal keer gedurende enkele uren ingevroren. Vervolgens heeft hij van de bonen kralen gemaakt door er een gaatje in te boren. Nu moest er nog wat moois van gemaakt worden.
Yvon vertelde ons dit verhaal en onze eerste reactie was om er een rozenkrans van te maken. In vroeger tijden werd de monstransboon wel vaker gebruikt voor het maken van een rozenkrans. Ze vond het geen goed idee, ze wilde een sieraad wat ze ook kon dragen. Na overleg hebben we er een lange ketting en een wikkelarmband van gemaakt door de kralen met oogjes aan elkaar te verbinden.
Yvon was blij met het resultaat en haar vader was minstens zo enthousiast. We mochten nog een sieraad maken. Dit keer voor zijn zus die hem de zaden had gegeven. Voor haar verjaardag, met evenveel bonen als jaren dat zij vierde.
